تفاوت MSDS و SDS: راهنمای جامع برگه داده ایمنی مواد شیمیایی
تاریخ ثبت: ۱۰-۰۹-۱۴۰۳
مدت زمان مطالعه: 4 دقیقه
تفاوتها و شباهتهای برگههای داده ایمنی (SDS) و برگههای داده ایمنی مواد (MSDS)
اگرچه اصطلاحات برگه داده ایمنی (SDS) و برگه داده ایمنی مواد (MSDS) اغلب بهجای یکدیگر استفاده میشوند، اما بین این دو یک تفاوت اساسی وجود دارد. تمامی SDSها بر اساس قالب استاندارد شانزده بخش GHS تهیه میشوند، در حالی که MSDSها ممکن است از فرمتهای متفاوتی بسته به سازمانها پیروی کنند.
با وجود این تفاوت در قالب، هر دو نوع برگه داده ایمنی اطلاعات حیاتی و دقیقی در مورد خطرات مواد شیمیایی ارائه میدهند. این اطلاعات شامل نحوه استفاده، نگهداری، حمل و نقل و دفع ایمن مواد شیمیایی است.
فرمت اسناد: SDS vs MSDS
SDS از قالببندی استاندارد و جهانی که توسط سیستم هماهنگ جهانی طبقهبندی و برچسبگذاری مواد شیمیایی (GHS) معرفی شده، پیروی میکند. در حالی که MSDSها ممکن است از فرمتهای مختلفی بسته به الزامات و استانداردهای سازمانی پیروی کنند.
فرمت MSDS
اگرچه قالب دقیق MSDS ممکن است از یک تولیدکننده به تولیدکننده دیگر متفاوت باشد، بیشتر برگههای اطلاعات ایمنی مواد شامل بخشهای مشابهی هستند. این بخشها معمولاً شامل اطلاعات زیر میشوند:
- اطلاعات محصول
- مواد خطرناک
- ویژگیهای فیزیکی
- خطرات آتشسوزی یا انفجار
- ویژگیهای واکنشپذیری
- خواص سمشناسی
- اقدامات پیشگیرانه
- دستورالعملهای کمکهای اولیه
- اطلاعات مربوط به تهیه و تولید
فرمت SDS
در مقابل، SDSها از قالببندی استانداردی که بهطور جهانی از طریق GHS پذیرفته شده است، پیروی میکنند. این استاندارد شامل 16 بخش مشخص است که به شرح زیر تقسیمبندی میشود:
- شناسایی شیمیایی
- شناسایی خطرات
- ترکیب و اطلاعات مواد تشکیلدهنده
- اقدامات کمکهای اولیه
- اقدامات اطفاء حریق
- اقدامات رهاسازی تصادفی
- جابجایی و ذخیرهسازی
- کنترل مواجهه و حفاظت شخصی
- خواص فیزیکی و شیمیایی
- پایداری و واکنشپذیری
- اطلاعات سمشناسی
- اطلاعات زیستمحیطی (اختیاری)
- ملاحظات دفع (اختیاری)
- اطلاعات حمل و نقل (اختیاری)
- اطلاعات نظارتی (اختیاری)
- اطلاعات دیگر
نمادهای خطر: MSDS vs SDS
در اسناد MSDS معمولاً از پیکتوگرامهای رنگی بهعنوان نمادهای خطر استفاده میشود که شکل آنها معمولاً الماس یا مربع چرخیده است. این نمادها میتوانند بسته به سازمان یا استاندارد مورد استفاده، تفاوتهایی داشته باشند.
در SDSها، علاوه بر خطرات فیزیکی و سلامتی، مخاطرات زیستمحیطی نیز بهطور مشخص معرفی میشود، که این تفاوت باعث جامعتر شدن SDSها نسبت به MSDSها میشود.
الزامات نظارتی: MSDS و SDS
الزامات قانونی برای استفاده از MSDS و SDS بسته به کشور و منطقه اقتصادی متفاوت است. در حالی که برخی کشورها از MSDS استفاده میکنند، بسیاری از کشورها به استانداردهای GHS پیوستهاند که استفاده از SDS را الزامی میکند.
الزامات MSDS
در ایالات متحده، برای درج مواد شیمیایی خطرناک در MSDS، الزامی وجود ندارد که تمام مواد شیمیایی خطرناک فهرست شوند. برای مثال، یک ماده شیمیایی فقط در صورتی باید در MSDS ذکر شود که در غلظت 1٪ یا بیشتر یا حداقل 0.1٪ در صورت سرطانزا بودن، حضور داشته باشد.
الزامات SDS
در کشورهای اتحادیه اروپا و بریتانیا، به دلیل پذیرش استانداردهای GHS، تمامی برگههای داده ایمنی باید از فرمت استاندارد پیروی کنند. پس از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، آژانس تنظیمکننده بریتانیا تحت نام UK REACH مسئول نظارت بر این امر است. استفاده از SDSها در بسیاری از کشورها بهعنوان استاندارد جهانی تبدیل شده و جایگزین MSDSها شده است.
انتقال از MSDS به SDS: جدول زمانی و تأثیرات
انتقال از MSDS به SDS در سال 2003 آغاز شد، زمانی که سازمان ملل متحد سیستم GHS را معرفی کرد. در حالی که برخی کشورها سریعاً به این استاندارد پیوستند، دیگر کشورها مانند ایالات متحده تنها در سال 2015 این تغییر را پذیرفتند.
این تغییر نهتنها موجب تسهیل تجارت جهانی شده است، بلکه به کاهش سردرگمیها و اطمینان از استاندارد بودن فرآیندها کمک کرده است. این امر همچنین باعث بهبود ایمنی و سلامت کارگران در سراسر جهان شده است.
نتیجهگیری
در نهایت، تفاوت اصلی میان MSDS و SDS در قالببندی است. SDSها از فرمت استاندارد GHS با 16 بخش پیروی میکنند، در حالی که فرمت MSDS ممکن است بسته به استانداردهای سازمانهای مختلف متفاوت باشد. بسیاری از کشورها و شرکتها برای تسهیل تجارت جهانی به SDS منتقل شدهاند، چرا که این انتقال موجب بهبود ایمنی، شفافیت و استانداردسازی جهانی میشود.